Opal to bezpostaciowa, uwodniona postać krzemionki (dwutlenku krzemu). Chemicznie ma on zatem skład kwarcu z dodatkową zawartością wody. Wyglądem zewnętrznym zupełnie nie przypomina jednak kwarcu. Opal nie tworzy kryształów, nawet widocznych pod mikroskopem, a zatem nie jest minerałem. Substancje takie nazywane są mineraloidami. Opal jest ponadto cenionym kamieniem szlachetnym.

Choć największe złoża tego mineraloidu znajdują się na terenie Australii, to jednak można go spotkać także w Polsce. Na terenie Dolnego Śląska pozyskiwane są przede wszystkim nieszlachetne odmiany opali. Pojawiają się one jednak w wielu miejscach, między innymi w okolicach Sobótki, Ząbkowic Śląskich, Świdnicy oraz Jawora. Opal nie jest zresztą wyłącznie domeną Dolnego Śląska. Pojawia się on również w skałach Beskidów.